İTÜDERGİSİ/c, Cilt 8, Sayı 1 (2010)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

Katı yüzeylere özgül bağlanan peptidlerin moleküler karakterizasyonu

Urartu Özgür Şafak ŞEKER, Candan TAMER, Mehmet SARIKAYA

Özet


Anorganik yüzeyler çeşitli kimyasal gruplar kullanılarak fonksiyonel hale getirilmektedirler. Bu moleküllerin yüzeylerde oluşturdukları kendiliğinden örgütlenen yapılar ile yüzeylere istenilen fonksiyonellik kazandırılmaktadır. Ancak, kullanılan kimyasal moleküler bağlayıcılar tek bir yüzeye özgül olmamakta,birden fazla yüzeye afinite göstermektedirler. Çoklu malzeme içeren yüzeylerde kimyasal bağlayıcılarla aşılamayan bu durum, son yıllarda kombinatoryel biyoloji yöntemleri ile yeni nesil peptid moleküler bağlayıcılar kullanilarak aşılmaya çalışılmaktadır. Yönlendirilmiş evrim yolu ile faj gösterim ve hücre yüzey gösterim teknikleri kullanılarak farklı malzeme yüzeylerine özgül olan peptitlerin moleküler bağlayıcılar olarak kullanımı biyo-nanoteknolojik çalismalarda artan oranda ilgi toplanmaktadir. Bu çalışma kapsamında altın, platin ve silika yüzeylerine özgül olarak seçilmiş peptidlerin, adsorpsiyon kinetik parametreleri, peptidlerin yapısal özellilklerine bağlı olarak incelenmistir. Bu çalışma dahilinde peptidlerin anorganik yüzeylerle etkileşimleri yüzey plazmon spektrometresi ile incelenmiştir. Deneylerde, peptidlerin ilk seçilmis dizileri ile  çoklu tekrarlarından oluşmuş diziler kullanılmıştır. Çalışma sonucunda platine özgül PtBP2, silikaya özgül bağlanan QBP1 ve altına özgül bağlanan GBP, moleküllerinde bu peptidlerin orijinal aminaasit dizilerinin üçlü tekrarlarının yüzeylerde kaplama yüzdesini artırdığı görülmüştür. Ancak platine özgül PtBP1 ve silikaya özgül QBP2 peptidlerinde aynı durum gözlenememiştir. Bu çalışma sonuçunda anorganik yüzeylere özgül peptidlerin göstermiş oldukları yüksek yüzey kaplama oranları sayesinde, katı yüzeylerin işlevselleştirilmesi için iyi birer moleküler bağlayıcı oldukları saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Peptidler, yüzey işlevselliği, moleküler tanıma, biyo-nanoteknoloji.


Tam Metin: PDF