Mimar mekanı, mekanlar bütününü ve bu bütün içinde süregelen insan yaşamını biçimlendirir. Bir anlamda mekan insanı çevreleyen fiziksel bir kabuktan ötedir; içinde var olan yaşama, alışkanlıklara, ilişkilere temellenen çok boyutlu, çok katmanlı bilgileri içerir. Mekanın bu karmaşık yapısı içinde var olan bilginin çözümlenmesi, ortaya konması ve tartışma ortamına taşınmasında problemleri de beraberinde getirmektedir. Mekan Sentaksı yerleşim ve yapı ölçeğinde, inşa edilmiş çevrenin mekansal dokusunu incelemek için geliştirilmiş teknikler ve teoriler bütünü olarak tanımlanabilir. Bu çalışmada ilk adımda mekan kurgusunu sorgulayabilmek ve tartışmaya açabilmek için başvurulan metotlardan biri olan mekan sentaksı üzerinde durulmaktadır. İkinci adımda ise mekan sentaksı kullanılarak Türkiye Mimarlığı’nın öncü temsilcilerinden Yılmaz Sanlı’nın 40 yılı aşkın bir süre içinde gerçekleştirdiği konut tasarımları üzerinde kapsamlı bir konfigürasyonel analiz gerçekleştirilmektedir. 42 konut örneği kronolojik sıralamaya göre üç dönem altında toplanır. Gerçekleştirilecek olan analizde 3 soruya yanıt aranmaktadır: 1. Farklı dönemlerde gerçekleştirilmiş Yılmaz Sanlı tek aile evlerine ilişkin mekansal modellerde, paylaşılan, kendine özgü kurallar dizisinden ve/veya eğilimlerden (genotiplerden) söz edilebilir mi? 2. Eğer var ise, bu genotipler arasında ne tür benzerlikler ve farklılıklar söz konusudur? 3. Mekan sentaksı teknikleri ile bir mimarın konut tasarımları özelinde, mekana ilişkin sezgisel yaklaşımla yapılabilen yorumlara karşılık, daha nesnel ve analitik bir tutum ile somut tanımlamalara ulaşılabilir mi? Bu çalışmada elde edilen bulguların Yılmaz Sanlı mimarlığı üzerinde konuşmak üzere zengin bir bilgi birikimi oluşturduğu ve araştırma ve uygulama, bilim ve tasarım ilişkisini dillendirecek deneysel bir yaklaşım ortaya koyduğu düşünülür.

Anahtar Kelimeler: Mekan, mekansal analiz, mekan sentaksı, konut tasarımı.